Ons seminar over innovatie bij warmtepompen trok veel belangstelling. Er kwamen meer dan 80 personen uit Nederland en Vlaanderen naar Rijswijk. Ze kregen niet alleen informatie over de technologische ontwikkelingen en praktijkvoorbeelden maar ook over de ontwikkelingen op de elektriciteitsmarkt. Stijn Schlatmann, directeur van EnergyMatters, schetste de oorzaken van de huidige lage elektriciteitsprijs. Deze prijs kan nog even aanhouden, maar hij voorziet echter niet dat deze gunstige situatie voor warmtepompen ook op de lange termijn gestand houdt. Het inbouwen van flexibiliteit is daarom raadzaam. Klaas de Jong van Warmtenetwerk wees op de kansen voor flexibele warmtecentrales met snel schakelbare WKK en Power-to-Heat.

 

Hoge temperatuur en hoog rendement

Met de industriële warmtepompen zijn niet alleen hoge temperaturen mogelijk maar ook een hoog rendement. Bij de meeste warmtepompen beperkt de koeling van de elektromotor het effectief gebruik van warmtebronnen met hogere temperatuur. De industriële warmtepompen hebben geen motorkoeling met koudemiddel, maar koelen met lucht. Ze kunnen daardoor met hoge verdampingstemperaturen werken. Zo haalt de door De Kleijn ontworpen warmtepomp op een fritesdroger bij McCain in de praktijk een COP van ruim 7 bij een temperatuur van 80 graden.

Rookgassen zijn interessante warmtebronnen. Zo haalt een warmtepomp van 7 MW op de schoorsteen van een afvalenergiecentrale in Stockholm een COP van 6,5 bij 70 graden en op de schoorsteen van de biomassacentrale van het warmtenet in het Deense Vejen haalt men 5,4 bij een uitkoeling van de rookgassen tot maar liefst 20 graden.
De in Noorwegen ontwikkelde hybride warmtepomp kan zelfs met 100 graden nog een hoog rendement leveren dankzij de combinatie absorptie en compressie.

Winnaar HT-warmtepomp 2014

Na vier korte presentaties door deelnemers aan de wedstrijd voor de Hottest Heat Pump = 100 kW verkozen de toehoorders Reduses tot winnaar. Dit bedrijf bouwt in Nijkerk warmtepompen met gasmotoraandrijving van 200 tot 400 kW, die water van 70 graden produceren. Daarmee was het niet de heetste warmtepomp. IBK presenteerde een hybride absorptie/compressiewarmtepomp voor 100 graden en een proefproject voor een warmtepomp die stoom levert.

Innoforte deed aan de wedstrijd mee met het concept van een warmtenet voor de historische binnenstad van Zutphen waarbij de hybride warmtepomp van IBK restwarmte van een compostering op 90 graden bergt.

GEA deed aan de wedstrijd mee met haar modulaire warmtepompen van 250-2.000 kW die standaard tot 80 graden water leveren.

 

Excursie naar Harnaschpolder

Eneco bouwde direct naast de afvalwaterzuivering (AWZI) Harnaschpolder van Delfluent een toekomstgerichte warmtecentrale voor een wijk met in de eindfase 1.300 woningen. Een door LEK Habo geïnstalleerde WKK van 1.800 kW en een warmtepomp van 1.200 kW produceren het grootste deel van de warmte. De warmtepomp is gebouwd door het Deense Sabroe, onderdeel van Johnson Controls, en levert warmte op ruim 70 graden. Dat is ook de aanvoertemperatuur van het warmtenet van Warmtebedrijf Eneco Delft. De warmtebron van de warmtepomp is het gezuiverde rioolwater.

Nieuw voor Eneco was het koudemiddel NH3 in de warmtepomp. Het vereiste extra voorzieningen in de warmtecentrale, maar het is het fluorvrije koudemiddel van de toekomst. De EU zal het gebruik van synthetische koudemiddelen met fluor (F-gassen) in de komende jaren sterk beperken.

De AWZI Harnaschpolder produceert biogas in twee enorme slibvergisters. Drie Jenbacher gasmotoren van elk 1,5 MW zetten het biogas om in groene stroom en warmte.

 

Presentaties

10.00-10.10	Projectgroep stimuleert in 2014 combinatie van duurzame opties (pdf) Peter Goudswaard, Projectgroep Biowkk
10.10-10.30	Blijft elektriciteit goedkoop voor warmtepompen? (pdf) Stijn Schlatmann, Energy Matters
10.30-11.00	Warmtebronnen en toepassingen; Europese voorbeelden (pdf) Klaas de Jong, Stichting Warmtenetwerk
11.30-12.00	Developments in high temperature heat pumps in Denmark (pdf) Alexander Pachai, Johnson Controls Sabroe
12.00-12.30	Warmtepompen in de industrie, voorbeeldproject McCain (pdf) Bram van As, De Kleijn Energy Consultants & Engineers
13.20-14.00	Verkiezing meest innovatieve warmtepomp boven de 100 kW   Gea: modulaire warmtepomp met natuurlijk koudemiddel (pdf)   Innoforte: HT-warmtepomp voor binnenstad Zutphen (pdf)   Reduses: warmtepomp met gasmotoraandrijving (pdf)  IBK Groep: hybride warmtepomp & stoomopwekking (pdf)
14.00-14.30	Warmte uit riool voor Eneco Warmte & Koude Martin Kiep, Eneco Bio Solar & Hydro
14.30-14.45	Bekendmaking winnaar publieksprijs pitches
15.00-16.00	Bezichtiging van het de Warmtecentrale & AWZI

Inschrijving 

De inschrijving is gesloten. Neem voor vragen contact op via 030 6911844